Dünya üzerinde 50 kişiden birinde görülen, sık sık duygu durumunda aşırı yükselmelerle( mani ) ve duygu çöküşleriyle ( depresyon ) ve aralarda da normal duygu durumlarıyla seyreden beyni etkileyen psikolojik bir hastalıktır. Bipolar bozukluk başlangıcı genellikle ergenlik dönemine uzanır. Kadınlarda ve erkeklerde aynı oranda görülen bir hastalıktır.
Bipolar bozukluk nesiller boyunca görülebilir yani genlerle aktarılır. Ancak bu hastalıktan sorumlu olan genler henüz bulunamamıştır.
Bipolar bozukluk belirtileri: Hastalığın en önemli belirtisi mani denilen anormal ve taşkın duygu durum yükselmesidir. Bu duygudurum yükselmesi her hastada farklı şekillerde ortaya çıkar. Hastalar bir dönem hipomani denilen küçük duygudurum yükselmeleri yaşarlar. Bazende bu durum aşırı derecede ortaya çıkar. Kendilerini çok iyi ve enerjik hissederler. Örneğin en büyük benim, yada her şeyi yapabilecek güçteyim gibi düşüncelere sahip olurlar ve zihinsel olarak da fiziksel olarak da verimlilikleri artar. Çok fazla konuşkan olurlar. Fazla girişken, atak ve uykuya da daha az ihtiyaç duyarlar. Hastalar davranışlarının normal olduğunu düşünürler, durumun olağandışı olduğunu çevrelerindeki insanlar fark eder.mani durumunun şiddeti arttıkça,pervasız ve ani davranışlar ortaya çıkar. Hastanın muhakeme yapma kabiliyeti kaybolur. Örneğin hastalarda alışveriş çılgınlığı, düşüncesizce yapılan cinsel birliktelikler ve ya hızlı araba kullanma gibi davranışlar görülür. Maninin şiddeti daha da arttığında aşırı öfke, sürekli şüphe duyma durumu, hezeyanlar ve hallüsinasyonlar görme ortaya çıkabilir. Hasta kişiliğine uygun olmayan davranışlar sergiler.
Depresyon yani duygu durumunun düşmesi döneminde ise hasta günlük aktivitelerini yerine getiremeyecek kadar içe kapanır. İntihara meyil artar. İştah kapanır. Hastaya aşırı bir uyku hali ve yoğun bir hüzün duygusu hakim olur. Geleceğe yönelik düşünceler umutsuz ve çaresizdir. Bu hastalar en az bir kere intihar teşebbüsünde bulunmuşlardır. Enerji azalır ilgi kaybı, dikkat dağınıklığı, huzursuzluk ve suçluluk duygusu ortaya çıkar.
Tedavisi: Bipolar bozuklukta mani ve depresyon dönemleri ilaçlarla kontrol altında tutulmaya çalışılır.genellikle birden fazla ilaç kullanılır. Zamanla medikal tedaviye direnç gelişebilir. Bu durumda ilaç değişikliği ya da doz artışına gidilir. Hastalığın tedavisi hekimin becerisine ve hastasını tanımasıyla yakından ilgilidir. Medikal tedaviden başka bir diğer yöntem de psikoterapidir.
Bipolar bozuklukta tedavi iki aşamalı olarak yapılır.
- Akut dönemde mani ve depresyon durumlarında kısa süreli medikal tedavi ve psikoterapi ile.
- Akut dönemden sonra hastalık yeniden mani ve ya depresyon dönemine girmesin diye koruyucu tedavi. Bu da yine medikal tedavi ve psikoterapi ile yapılır.
Bipolar bozukluk nesiller boyunca görülebilir yani genlerle aktarılır. Ancak bu hastalıktan sorumlu olan genler henüz bulunamamıştır.
Bipolar bozukluk belirtileri: Hastalığın en önemli belirtisi mani denilen anormal ve taşkın duygu durum yükselmesidir. Bu duygudurum yükselmesi her hastada farklı şekillerde ortaya çıkar. Hastalar bir dönem hipomani denilen küçük duygudurum yükselmeleri yaşarlar. Bazende bu durum aşırı derecede ortaya çıkar. Kendilerini çok iyi ve enerjik hissederler. Örneğin en büyük benim, yada her şeyi yapabilecek güçteyim gibi düşüncelere sahip olurlar ve zihinsel olarak da fiziksel olarak da verimlilikleri artar. Çok fazla konuşkan olurlar. Fazla girişken, atak ve uykuya da daha az ihtiyaç duyarlar. Hastalar davranışlarının normal olduğunu düşünürler, durumun olağandışı olduğunu çevrelerindeki insanlar fark eder.mani durumunun şiddeti arttıkça,pervasız ve ani davranışlar ortaya çıkar. Hastanın muhakeme yapma kabiliyeti kaybolur. Örneğin hastalarda alışveriş çılgınlığı, düşüncesizce yapılan cinsel birliktelikler ve ya hızlı araba kullanma gibi davranışlar görülür. Maninin şiddeti daha da arttığında aşırı öfke, sürekli şüphe duyma durumu, hezeyanlar ve hallüsinasyonlar görme ortaya çıkabilir. Hasta kişiliğine uygun olmayan davranışlar sergiler.
Depresyon yani duygu durumunun düşmesi döneminde ise hasta günlük aktivitelerini yerine getiremeyecek kadar içe kapanır. İntihara meyil artar. İştah kapanır. Hastaya aşırı bir uyku hali ve yoğun bir hüzün duygusu hakim olur. Geleceğe yönelik düşünceler umutsuz ve çaresizdir. Bu hastalar en az bir kere intihar teşebbüsünde bulunmuşlardır. Enerji azalır ilgi kaybı, dikkat dağınıklığı, huzursuzluk ve suçluluk duygusu ortaya çıkar.
Tedavisi: Bipolar bozuklukta mani ve depresyon dönemleri ilaçlarla kontrol altında tutulmaya çalışılır.genellikle birden fazla ilaç kullanılır. Zamanla medikal tedaviye direnç gelişebilir. Bu durumda ilaç değişikliği ya da doz artışına gidilir. Hastalığın tedavisi hekimin becerisine ve hastasını tanımasıyla yakından ilgilidir. Medikal tedaviden başka bir diğer yöntem de psikoterapidir.
Bipolar bozuklukta tedavi iki aşamalı olarak yapılır.
- Akut dönemde mani ve depresyon durumlarında kısa süreli medikal tedavi ve psikoterapi ile.
- Akut dönemden sonra hastalık yeniden mani ve ya depresyon dönemine girmesin diye koruyucu tedavi. Bu da yine medikal tedavi ve psikoterapi ile yapılır.
Yorumlar
Yorum Gönder